Μουσικό Σχολείο Λάρισας

Μάθημα:  Η τεχνική assemblage

Θέμα: «Κουτιά ταυτότητας»

Αφορμή για αυτό το μάθημα αποτελεί το έργο των  Λουκά Σαμαρά και Joseph Cornell, δύο καλλιτεχνών που διερεύνησαν την ιδέα της προσωπικής ταυτότητας μέσα από το έργο τους. Οι καλλιτέχνες αυτοί δημιούργησαν μικρά κιβώτια assemblage που περιέχουν αντικείμενα και σύμβολα τα οποία αποκαλύπτουν, όσο και κρύβουν στοιχεία την ταυτότητα τους. Οι μαθητές ερευνούν τις ζωές και το έργο των καλλιτεχνών, και χρησιμοποιούν έπειτα τις έννοιες της συμβολικής αντιπροσώπευσης για να παρουσιαστούν με τη δημιουργία του κουτιού  τους, που θα δείχνει την εσωτερική και εξωτερική ταυτότητά τους. Ερευνούν επίσης τις έννοιες των οπτικών συμβόλων και των μεταφορών και επιλέγουν τρία τουλάχιστον στοιχεία που να αντιπροσωπεύουν τον εσωτερικό εαυτό τους για να τοποθετηθούνε μέσα στο κιβώτιο. Τέλος διακοσμούν το εσωτερικό και το εξωτερικό, προσκαλώντας το θεατή να ανακαλύψει περισσότερα.

Διάρκεια του μαθήματος:

Τρία 45΄

Εκπαιδευτικοί Στόχοι:

Ο μαθητής

• Να ερευνήσει και θα ερμηνεύσει το έργο των Λουκά Σαμαρά και Joseph Cornell, να μάθει για τη χρήση διαφορετικών συμβόλων και αντικειμένων για να δηλώσει: την έννοια και την ταυτότητα. 
• Να καθορίσει και να συλλέξει τα υλικά που αντιπροσωπεύουν την προσωπική και πολιτιστική ταυτότητα.
• Να δημιουργήσει το δικό του "κουτί ταυτότητας", με την εικαστική αντιπροσώπευση της εσωτερικής και εξωτερικής ταυτότητάς του.

Υλικά:

•  Μικρά κουτιά παπουτσιών ή άλλα παραλληλεπίπεδα μικρά κουτιά με καπάκι 

• Εικόνες με  έργα τέχνης του Λουκά Σαμαρά  και του  Joseph Cornell 

• Μολύβια 

• Τέμπερες

• Χαρτόνια

• Ψαλίδια

• Γκοφρέ χαρτί σε διάφορα χρώματα

• Κόλλα 

• μαρκαδόροι

• Ποικιλία μικρών, προσωπικών συμβολικών αντικειμένων 

• Εικόνες από περιοδικά

• Προσωπικές φωτογραφίες (συστήνονται έγχρωμες φωτοτυπίες)   

Πλάνο διδασκαλίας:

Σημείωση: Πριν από την αρχή αυτού του μαθήματος, γίνεται μια παρουσίαση του έργου των Λουκά Σαμαρά  και  Joseph Cornell. Επίσης  γίνεται συζήτηση  σχετικά με την έννοια «προσωπική ταυτότητα» και της χρήσης συμβολικών αντικειμένων. Σημειώστε τις έννοιες της κυριολεκτικής ταυτότητας ή της αντιπροσωπευτικής/ συμβολικής ταυτότητας και ότι αυτό το μάθημα εξετάζει και τις δύο έννοιες (δηλ. η εξωτερική και εσωτερική ταυτότητα ενός προσώπου.) Το κιβώτιο που θα δημιουργήσουν οι μαθητές είναι συμβολικό δεδομένου ότι έξω από το κιβώτιο θα αντιπροσωπεύεται μόνο η εξωτερική όψη τους και το εσωτερικό του κιβωτίου αντιπροσωπεύει μόνο το εσωτερικό τους, ή αυτό που κάποιος επιλέγει να αποκαλύψει. Αρχίζουμε μια γενική συζήτηση με τους μαθητές για τον συμβολισμό. Συζητάμε για τα κοινά, καθημερινά σύμβολα και εστιάζουμε την προσοχή μας σε οικεία  σύμβολα που θα σχεδιάσουμε στον πίνακα όπως το σημείο συν, το σήμα της ειρήνης, την καρδιά, κ.λπ. ρωτάμε τους για τη σημασία αυτών των συμβόλων. Χρησιμοποιούνται για διαφορετικούς λόγους, και οι χρήσεις αλλάζουν την έννοιά τους; Εξηγούμε ότι οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τα σύμβολα για να δημιουργήσουν ένα "μήνυμα" στη γραφιστική και τις εικαστικές τέχνες, ενσωματώνοντας συχνά τα ευρέως αναγνωρισμένα (και διεθνώς) οπτικά σύμβολα. Παρουσιάζουμε διάφορα αντικείμενα στην τάξη και συζητάμε τις διαφορετικές σημασίες που αυτά τα αντικείμενα θα μπορούσαν να έχουν. Ζητάμε από τους μαθητές να δώσουν με τη μέθοδο του καταιγισμού ιδεών τα φυσικά χαρακτηριστικά κάθε αντικειμένου. Παραδείγματος χάριν, ένα αντικείμενο όπως ένα πινέλο μπορεί να σημάνει ότι το πρόσωπο είναι καλλιτέχνης. Ένας σελιδοδείκτης μπορεί να σημάνει ότι το πρόσωπο είναι βιβλιόφιλος, κλπ. Δίνουμε έναν φάκελο σε κάθε μαθητή, στον οποίο θα γράψουν το όνομά τους. Οι μαθητές παίρνουν τον φάκελο σπίτι, εκεί πρέπει να βάλουν τουλάχιστον τρία αντικείμενα μέσα που να τους αντιπροσωπεύουν και να τον φέρουν στην τάξη την επόμενη φορά. Εξηγούμε ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια φωτογραφία, αλλά ότι πρέπει να είναι μια φωτογραφία τους  στην οποία  κάνουν κάτι σημαντικό, ή μια φωτογραφία κάποιου (οικογένεια, φίλος, επιστήμονας, τραγουδιστής, ηθοποιός) που είναι σημαντικός γι΄ αυτούς. Επισημαίνουμε στους μαθητές  ότι η φωτογραφία δεν είναι απαραίτητο να είναι κυριολεκτική, αλλά μάλλον μπορεί να είναι και συμβολική.

Κλείσιμο:

Ζητάμε από στους μαθητές να κολλήσουν τα αντικείμενα μέσα στο κουτί τους και να τα τοποθετήσουν γύρω στην αίθουσα. Οι μαθητές θα ανοίξουν ο ένας το κουτί του άλλου και θα τα εξετάσουν. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να συζητήσουν για  το περιεχόμενο, και την σημασία των αντικειμένων. Πρέπει επίσης να συζητήσουν οποιαδήποτε σχετική έννοια που συνδέεται με τις διακοσμήσεις έξω από τα κουτιά τους. Συζητάμε τις έννοιες της εσωτερικής και εξωτερικής ταυτότητας, και τις διαφορές μεταξύ της κυριολεκτικής ταυτότητας και της συμβολικής ταυτότητας. 

Πηγές:

Εκδόσεις:

Siegfried, Joan C. Lucas Samaras: Boxes, Exhibition Catalogue. Chicago: Museum of Contemporary Art 1971.

Web:

ArtsConnectEd: Classroom
http://www.artsconnected.org/classroom/

 Barbara Gardner, Graduate Student
University of HoustonHouston, TX